CSR vs. ESG – od raportowania do realnych działań. Trendy zrównoważonego rozwoju 2025
W czasach rosnącej presji regulacyjnej i społecznej, wiele firm stoi przed pytaniem: czy działania społecznie odpowiedzialne powinny być częścią strategii, czy tylko dodatkiem? Coraz częściej odpowiedzią nie jest już CSR, lecz ESG. W tym artykule wyjaśniamy, czym różni się klasyczne CSR od nowoczesnego podejścia ESG, jakie nowe wymagania przynoszą regulacje oraz jakie trendy zdominują 2025 rok.
CSR a ESG – co je różni?
Corporate Social Responsibility (CSR) oznacza dobrowolne działania firm na rzecz społeczeństwa i środowiska. Celem jest często poprawa wizerunku lub budowanie relacji ze społecznością lokalną. Z kolei Environmental, Social, Governance (ESG) to zestaw obiektywnych kryteriów i wskaźników, według których oceniany jest wpływ firmy na środowisko, społeczeństwo i zarządzanie. Wiele podmiotów ma obowiązek ich raportowania.
Kluczowe różnice:
- Dobrowolność vs. obowiązek: CSR to inicjatywa dobrowolna, ESG to często wymóg prawny lub biznesowy.
- Sposób prezentacji: CSR często przybiera formę opisowych raportów PR-owych; ESG to raporty z konkretnymi wskaźnikami i standardami (np. ESRS, GRI).
- Odbiorcy: CSR kierowany jest do społeczności lokalnych i klientów, ESG – do inwestorów, instytucji finansowych i regulatorów.
- Wpływ na decyzje: CSR buduje wizerunek. ESG może wpływać na dostęp do finansowania i decyzje biznesowe.
Dlaczego ESG staje się koniecznością?
- Unijne przepisy: Dyrektywa CSRD obowiązuje od 2024 roku i nakłada obowiązek raportowania ESG na duże i średnie firmy. Brak raportu może oznaczać poważne konsekwencje.
- Presja inwestorów i banków: Coraz więcej instytucji finansowych oczekuje od firm informacji ESG przy analizie ryzyka i decyzjach inwestycyjnych.
- Nowi konsumenci i pracownicy: Młodsze pokolenia (Z i Alfa) kierują się wartościami. Wybierają firmy, które działają odpowiedzialnie i autentycznie.
Najważniejsze trendy ESG w 2025 roku
ESG jako element strategii core
Coraz więcej firm wiąże KPI zarządu z wynikami ESG. ESG nie jest już dodatkiem, ale narzędziem zarządzania ryzykiem i budowania wartości firmy.
Różnorodność i inkluzja
Firmy coraz częściej:
- Raportują odsetek osób z niepełnosprawnościami i kobiet na stanowiskach kierowniczych,
- Tworzą programy mentoringowe, staże dla grup niedoreprezentowanych,
- Budują strategie różnorodności jako element przewagi konkurencyjnej.
Technologia dla dobra
Firmy inwestują w:
- startupy społeczne,
- narzędzia cyfrowe dla osób z niepełnosprawnościami,
- innowacje zwiększające dostępność cyfrową i fizyczną.
Edukacja i zaangażowanie pracowników
Rosnąca liczba firm:
- wprowadza szkolenia ESG do onboardingów,
- integruje wolontariat pracowniczy z celami strategicznymi,
- traktuje zaangażowanie społeczne jako wskaźnik efektywności HR.
Transparencja i koniec greenwashingu
Nowe pokolenie interesariuszy nie akceptuje pustych deklaracji. Oczekuje dowodów, liczb i niezależnych weryfikacji. Prawdziwa wiarygodność wymaga przejrzystości.
Jak przejść od raportu do działania?
- Traktuj ESG jako inwestycję, nie koszt.
- Zidentyfikuj obszary działania na podstawie wyników raportu: np. niska różnorodność, brak polityki klimatycznej, brak wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami.
- Podejmij konkretne decyzje: zatrudnij osoby z niepełnosprawnościami (z pomocą AF Talent Agency), zintegruj OZE, opracuj politykę różnorodności.
Przykłady z rynku
- ING Bank Śląski ściśle powiązał cele środowiskowe z polityką kredytową: nie finansuje już nowych inwestycji węglowych. W raporcie ESG prezentuje dane o emisjach CO₂, efektywności energetycznej i liczbie projektów proklimatycznych. Wprowadził też inicjatywy DEI (Diversity, Equity, Inclusion), m.in. mentoring kobiet i edukację na temat niepełnosprawności.
- Danone Polska zatrudnia osoby z niepełnosprawnościami w zakładach produkcyjnych i biurach. Prowadzi program „Danone na Start” – włączający młodych ludzi zagrożonych wykluczeniem. W ESG raportuje m.in. strukturę zatrudnienia, równość płac, programy prozdrowotne dla pracowników.
- Żabka Polska wdrożyła system raportowania śladu węglowego w całym łańcuchu wartości. Wprowadziła eko-format sklepów z niższym zużyciem energii. W raporcie ESG przedstawia dane dotyczące marnowania żywności, udziału kobiet w zarządzaniu i partnerstw z lokalnymi społecznościami.
- IKEA zatrudnia osoby z niepełnosprawnościami poprzez partnerstwa z organizacjami społecznymi. Dąży do osiągnięcia pełnej neutralności klimatycznej do 2030 r. W raportach ujawnia wyniki i mierzalne cele: liczba produktów z recyklingu, emisyjność transportu, różnorodność zespołów.
Podsumowanie
Świat biznesu zmienia się z CSR na ESG. Cel pozostaje ten sam: uczynić biznes bardziej odpowiedzialnym i zrównoważonym. Różnica polega na tym, że teraz trzeba to udowodnić liczbami, działaniami i efektami.
Firmy, które traktują ESG jako szansę, a nie tylko obowiązek, zyskają przewagę rynkową, reputacyjną i finansową.
Chcesz dowiedzieć się, jak wdrożyć ESG w praktyce? Skontaktuj się z zespołem doradztwa Grupy AF NEXT.
Od lat aktywnie uczestniczymy w transformacji ESG, oferując firmom realne wsparcie we wdrażaniu inkluzywnych i odpowiedzialnych praktyk.